Grupa Bloomsbury

Vanessa Bell, Klasa, 1937

Portret Virginii Woolf w młodym wieku.

Lipiec 1902 . Fot. George Charles Beresford

W 1904 r. zmarł pisarz Leslie Stephen, ojciec Virginii Woolf. Wówczas to Virginia wraz z siostrą Vanessą Bell (Nessy) oraz braćmi Thobym i Adrianem zamieszkała w domu przy Gordon Square w londyńskiej dzielnicy Bloomsbury. Tak powstała nieformalna grupa lewicujących artystów, literatów i intelektualistów, która - jak się okazało - wywarła wielki wpływ na kulturę Wysp Brytyjskich i nie tylko. Dom został urządzony w sposób awangardowy. Jasne, nagie ściany, tylko najpotrzebniejsze sprzęty oraz proste meble. (co zostało odtworzone na wystawie w krakowskim MCK) To celowe zerwanie z tradycjami ponurej w wyrazie epoki wiktoriańskiej.

Podczas spotkań toczono spory filozoficzne, dysputy o sztuce i ekonomii. W skład grupy Bloomsbury wchodzili głownie przyjaciele Thobiego z Cambridge; malarze Roger Fry, Duncan Grant, Dora Carrington i oczywiście Vanessa Bell, pisarze: Virginia Woolf, Vita Sackville-West, E.M. Forster, David Garnett, Lytton Strachey; ekonomiści: Leonard Woolf, John Maynard Keynes; prawnik Thoby Stephen; psychoanalityk Adrian Stephen, dziennikarz Desmond MacCarthy; krytyk sztuki - Clive Bell oraz muzyk Saxon Sydney-Turner.

Bloomsbury to przede wszystkim Virginia Woolf, autorka m.in. „Pani Dalloway", „Do Latarni Morskiej” i „Orlanda”. Można pokusić się o stwierdzenie, że pisarka przetarła pierwsze feministyczne szlaki. Taka była też atmosfera w Bloomsbury. Grupę cechowała otwartość światopoglądowa i postępowość w kwestiach obyczajowych. Rozliczne romanse i skandalizujące konfiguracje seksualne dodawały pikanterii, o czym pisze także tłumaczka dziennika Virginii Woolf („Chwile wolności. Dziennik 1915-1941"), Magdalena Heydel [za Gazetą Wyborczą]:

„Niekonwencjonalność środowiska Bloomsbury na tle postwiktoriańskiej Anglii jest niemal legendarna Lytton Strachey, jeden z czołowych przedstawicieli tego grona, stwierdził, że jego poglądy na sprawy seksualne wyprzedzają epokę o 100 lat. I trudno się z tym nie zgodzić; siostra Virginii prowadziła dom, w którym wspólnie mieszkali jej były mąż i partner czy partnerzy późniejszych związków, ich kolejne partnerki i partnerzy, dzieci z jej obu związków i tak dalej".

Vanessa Bell

W sztukach wizualnych twórczość Vanessy Bell, Duncana Granta i Rogera Frya zasługuje na szczególną uwagę. Po zetknięciu się z francuskim postimpresjonizmem, inkorporowali nowy styl do swoich prac, zmieniając bieg brytyjskiego malarstwa.

Duncan Grant, Miss Holland, ok. 1932

Dora Carrington, Annie, ok. 1925

Vanessa Bell, Na schodach Santa Maria

della Salute w Wenecji, 1948

Roger Fry, Angles-sur-l'Anglin, 1912

Grupa Bloomsbury. Brytyjska Bohema kręgu Virginii Woolf
15 września 2010 – 9 stycznia 2011
Międzynarodowe Centrum Kultury
Kraków, Rynek Główny 25
Galeria MCK czynna: wt-nd 10.00-18.00